Rahim Kanseri ve Riskleri Nelerdir?

Rahim kanseri nedir?

Normalde vücut dokularını meydana getiren sağlıklı hücreler, düzenli olarak büyüme, bölünme ve yenilenme evreleri ile vücudun sağlıklı sistemini sürdürür. Fakat bazı hücrelerin anormal gelişim göstermesi yani kontrolsüz büyüme eğilimi, doku bölgesindeki tümör oluşumunu ifade etmektedir. Çoğu tümör iyi huylu olurken, gelişim seyri anormal olan dokunun yayılmasına bağlı olarak kötü huylu yani kanser öncüsü olabilmektedir. Bahsedilen bu anormal hücre gelişimi, rahim iç astar dokusunu oluşturan endometrium tabakasında meydana gelmektedir. Bu nedenle rahim kanseri endometrial kanser olarak da adlandırılır.

Rahim kanserinin görülme sıklığı nedir?

Rahim kanseri rahim kasında, rahim içini döşeyen endometrium tabakasında ve bazı durumlarda rahim ağzında yer edinebilir. Kadınların %15’ini kapsayan, en sık görülen ikinci kanser çeşididir. Kadınların hayatları boyunca %0,08’i rahim kanseri riskini taşır ve genellikle 50 yaş üzeri hastalarda rahim kanseri görülebilirken, 50 yaş ve altındaki hasta grubunda da nadir olarak karşılaşılabilir.

Rahim kanseri vakaların %80’i az gelişmiş ülkelerde bulunmaktadır. Hastaların %20’sinde herhangi bir semptom ve şikayet söz konusu olmadan, kanser ilerleyebilir. Ancak kanserin ileri evrelerinde düzensiz adet kanamaları, kötü kokulu anormal vajinal akıntı, şiddetli ağrı ve kilo kaybı gibi belirtiler görülebilir. Rahim kanserinin risk faktörlerinin ve öncül belirtilerinin takip edilmesi ile erken teşhis ve tedavi imkanı doğrultusunda, her 10 kadından 9’u iyileşebilmektedir.

Rahim kanserinin belirtileri nelerdir?

Rahim kanserinin teşhisindeki en önemli davranış, kanser belirtilerine karşı her zaman tetikte olmaktır. Anormal vajinal kanama, lekelenme tarzında ara kanamalar, anormal vajinal akıntı ve menopoz döneminden sonra yaşanan herhangi bir kanama durumu, rahim kanserinin en net belirtisidir. Bu belirtilerin sürekli olarak devam etmesinin yanı sıra, geçici olarak yaşanması da mümkündür. Bu nedenle ortaya çıkan her türlü anormal belirtide mutlaka doktora başvurulması önerilmektedir. Rahim kanserinin belirtileri aşağıdaki gibi olmaktadır:

• Menopoz dönemi sonrasında vajinal kanamalar, rahim kanserinin en önemli belirtisidir. Kanama hafif veya şiddetli gibi oldukça geniş bir yelpazede görülebilmektedir.
• Kanlı, sulu ve kokulu vajinal akıntı
• Cinsel ilişki sonrası kanama
• Menopoz dönemine girmemiş kadınlarda adet dönemleri dışındaki ara günlerde kanama nadir olarak rahim kanserine işaret edebilir.
• Cinsel ilişki sonrasında karında ağrı ve karında dolgunluk hissi gibi rahatsız edici durumlar rahim kanserinin göstergesi olabilir.
• Rahim kanserinin ileri evrelerinde halsizlik, kilo kaybı ve kabızlık gibi diğer semptomlar eşlik edebilmektedir.

Rahim kanserinin risk faktörleri nelerdir?

Rahim kanserinin diğer kanser çeşitlerinde olduğu gibi nedenleri bilinmemektedir. Ancak yaşanan bu anormal hücre büyümelerinin, bazı hastalıklarla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca vücudun sistematik döngüsünün devamlılığını sağlayan hormonların etkisi, kanser riskinde önemli rol oynamaktadır. Kısacası hormon düzensizliği, rahim kanseri risk faktörünü arttırmaktadır. Ancak rahim kanserinin neden olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Yalnızca bu düşünceler doğrultusunda kanserin gelişme riskinde arttırıcı durumlar aşağıdaki gibi olmaktadır:
Fazla kilo ya da obezite: Obez kadınların normal kilolu kadınlara göre rahim kanserine yakalanma riski, 2-3 kat daha fazla olmaktadır. Bunun nedeni ise, vücuttaki yağ dokusunun diğer hormonları östrojene çevirmesidir. Özellikle ideal kilosunun 25 kilo üzerinde olan kadınlarda bu risk faktörü artmaktadır.

Karşılanmamış östrojen hormon tedavisi: Karşılanmamış östrojen tedavisi, östrojen hormonunun dengede tutan progesteron hormonunu ihtiva etmeyen yalnızca östrojen içeren ilaçların alınmasını ifade eder. Bu nedenle vücudun hücre gelişimini etkileyebilecek ciddi bir unsurdur. Ayrıca hormon ihtiva etmeyen, diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan tamoksifen (meme kanserinde kullanılan ilaç) rahim kanseri riskini arttırabilir.

12 yaşından önce adet siklusunun başlaması: Östrojen hormonu, menstrüel (adet, regl) siklus için kilit isimdir. Bu nedenle erken yaşlarda adet gören kadınların hayatları boyunca daha fazla östrojene maruz kalması sonucunda rahim kanseri riski artmaktadır.

50 yaşından sonra menopoz dönemi: Menopoz, yumurtlama fonksiyonlarının durması ile östrojen hormonun kesilmesine bağlı olarak ortaya çıkan belirtilere sebep olmaktadır. Eğer kadının 50 yaşından sonra adet kanaması devam ediyor ise, yumurtalıklardan salgılanan östrojen hormonu seviyelerinin yüksek olması sonucunda rahim kanseri riski söz konusu olmaktadır.

• İnfertilite yani kısırlık vakaları rahim kanseri riskini arttırmaktadır.
• Düzensiz adet kanamaları ya da yumurtlama bozukluğuna neden olan metabolik hastalıklar rahim kanseri riskini arttırmaktadır. Özellikle polikistik over sendromu rahim kanseri için önemli bir risk faktörüdür.
• Daha önce hiç çocuk sahibi olmamış kadınlarda rahim kanserinin gelişme ihtimali artmaktadır.
• Diyabet (şeker)
• Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
• 50 yaşından önce kolon (kalın barsak) kanseri
• Yakın aile bireylerinde kanser hikayesi olanlarda rahim kanserinin görülme riski artmaktadır. Kız kardeş, anne ya da teyzede kolon, over, mide, ince barsak, karaciğer, safra, beyin ve bazı deri kanseri çeşitlerinin olması halinde, kişide rahim kanserinin görülme riski artmaktadır.

Doktora başvurulması gereken durumlar nelerdir?

Aşağıdaki belirtilerin bir veya bir kaçının görülmesi halinde, vakit kaybetmeden uzman bir kadın doğum uzmanına başvurulması önerilmektedir.

• 7 günden uzun süren adet kanamaları
• Cinsel ilişki sonrası ya da banyo yaptıktan sonra vajinal kanama
• Alt karın ağrısı ve şişlik, dolgunluk hissi
• 21 günden daha sık adet görme
• Menopoz döneminden 1 sene veya daha uzun süre sonra meydana gelen herhangi bir kanama halinde mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.